Hỏi:
Khái niệm "vốn điều lệ" trong Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và "vốn chủ sở hữu" trong Bảng cân đối kế toán có gì liên quan đến nhau không? Nếu số vốn điều lệ là số ảo doanh nghiệp thích ghi bao nhiêu thì ghi vậy thì người ta còn bắt doanh nghiệp đăng ký vốn điều lệ làm gì? Tại sao có một số doanh nghiệp thích vốn điều lệ cao, trong khi một số lại thích nó thấp?
Nguyễn Hoài Thu, Học viện Tài chính
Trả lời:
Vốn điều lệ được sử dụng trong Luật doanh nghiệp, được giải thích là tổng giá trị tài sản do các thành viên đã góp hoặc cam kết góp khi thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh, là tổng giá trị mệnh giá cổ phần đã bán hoặc đã được đăng ký mua khi thành lập công ty cổ phần.
Vốn chủ sở hữu được sử dụng trong Luật kế toán, không được giải thích trực tiếp mà được quy định là một đối tượng kế toán, gồm: vốn của chủ sở hữu, các quỹ, lợi nhuận chưa phân phối. Vốn chủ sở hữu là một nội dung trong Bảng cân đối kế toán (Mẫu số B01-DN ban hành kèm theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC), gồm:
1. Vốn góp của chủ sở hữu
2. Thặng dư vốn cổ phần
3. Quyền chọn chuyển đổi trái phiếu
4. Vốn khác của chủ sở hữu
5. Cổ phiếu quỹ
6. Chênh lệch đánh giá lại tài sản
7. Chênh lệch tỷ giá hối đoái
8. Quỹ đầu tư phát triển
9. Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp
10. Quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
11. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
12. Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản
Vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu không có liên quan nhau.
Về vốn điều lệ, xuất phát từ khái niệm của luật đối với một công ty đó là thành viên (thành viên góp vốn), cổ đông chịu trách nhiệm về nghĩa vụ tài sản của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn mà họ đã góp vào doanh nghiệp, tổng số vốn đó chính là vốn điều lệ và được ghi nhận nhằm xác định trách nhiệm của doanh nghiệp là bao nhiêu.
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình, chính vì vậy mà đối với doanh nghiệp tư nhân thì không có khái niệm vốn điều lệ (tức không phải đăng ký vốn điều lệ), như vậy không phải mọi loại hình doanh nghiệp đều phải đăng ký vốn điều lệ.
Vốn cao trách nhiệm cao, dùng đi vay vốn, đấu thầu. Vốn thấp sưu thấp, ít bị dòm ngó.
Xem thêm